Ze hebben grote verkeersplannen zien komen en verdwijnen, maar de inwoners van Groessen zwichten nu toch echt voor een nieuwe snelweg die de chaos tussen Arnhem en Nijmegen moet beteugelen.
Het nieuwe woonwijkje Diesfeldt, nabij Groessen, waar het tracé van de verlengde snelweg A15 is gedacht., Oplossing voor verkeersinfarct bij Arnhem
Hoe een nieuwesnelweg een dorpin tweeën splijt
Milieufederatie wil snellere oplossing. De Gelderse Milieufederatie beticht rijk, provincie en stadsregio, samenwerkend in het bureau ViA15, van een tunnelvisie. Hun focus zou te veel liggen op het doortrekken van de rijksweg A15. Bij voorbaat lijkt daarbij het bestuurlijke voorkeurstracé de meeste kans van slagen te hebben.
Dit traject maakt een grote ronde om Arnhem. Het is een oplossing voor verkeer naar Duitsland, maar het bestemmingsverkeer kiest de zogeheten Pleyroute, de N325 – nu al de meest vervuilende weg in de hele regio. En daar staan de bezoekers van Arnhem vervolgens vast, aldus Volkert Vintges, directeur van de milieufederatie, die ervoor pleit de provinciale weg N325 te veranderen in een snelweg, de kruisingen ongelijkvloers te maken en de verkeerslichten te verbannen.
Samen met de verbreding van de A12 en de A50 én meer openbaar vervoer zou dit een veel snellere oplossing kunnen betekenen. Een overkapping – eerder door particulieren bedacht, en onderzocht voor de A12 – kan vervolgens de lucht en het geluid over de hele Pleyroute filteren.
Het spiksplinternieuwe woonwijkje Diesfeldt ligt er keurig bij. De huizen in twee kleuren baksteen zijn omringd door oude bomen. De gerestaureerde middeleeuwse boerderij Klein Rijswijck troont aan kop. Over deze dorpsuitbreiding lijkt nagedacht. De nieuwe huizen zijn ingepast in de landelijke omgeving. De term ‘witte schimmel’, voor achteloze bouw aan dorpsranden, is hier niet van toepassing.
Is die moeite vergeefs geweest? Precies op deze plek zal de A15 het dorp Groessen schampen. De oude boerderij, de nieuwe huizen – ze zullen moeilijk inpasbaar zijn. De route van de snelweg die de voorkeur heeft van alle bestuurders, voert er zo ongeveer pal overheen. Hoe kan dat?
Het simpele antwoord is dat niemand meer rekening hield met de snelweg. Het rijk had het doortrekken van de A15 eind jaren negentig uit de plannen gehaald. Verbreding van de A50 en de A12 moest voldoende zijn om het verkeer in de regio Arnhem en Nijmegen te laten doorstromen. In plaats van twee rijbanen hoefden er maar drie te komen.
De bewoners van Groessen en de gemeente Duiven wilden niets liever dan dat geloven. Groessenaar Sjef van Groningen: ‘We haalden opgelucht adem.’ De Liemers, het gebied tussen de Rijn, Zevenaar en Arnhem dat ooit bij Duitsland hoorde, is in trek voor verkeersplannen. Eerst jarenlang de A15, toen de Betuwelijn, nu opnieuw de A15: bewoners buigen zich al vanaf 1962 over verschillende tracés. Die kwamen nooit verder dan het papier. Piet Derksen, beheerder van het dorpshuis van Groessen: ‘Voor de A15 van Bemmel naar Babberich zijn in 1972 zelfs boeren onteigend. Later konden ze hun land weer terugkopen.’
Misschien ziet een planoloog een rommelig gebied waar het grote gebaar en de rechte lijnen ontbreken: de rivier deed zijn werk, kleine tuinders maakten het af, en toen het niet meer lucratief was om met kistjes achter in de auto naar de veiling in Zevenaar te rijden, lieten zij een verkaveld gebied achter met louter plassen, bosjes, weitjes en dijken. Maar voor de bewoner heeft elk bosje, elk weitje waarde. Niet alleen vanwege het groen, ook omdat op dat ene weiland altijd het carbidschieten plaatsvindt, en in die boerderij daarginds het buurtfeest.
Groessen is zo’n dorp waarop globalisering en verstedelijking maar geen vat schijnen te krijgen. Oeroude tradities van processie en schutterij leven er voort. De verenigingsdichtheid is er het grootste van heel Nederland, heeft ooit iemand uitgerekend. Op tweeduizend inwoners zijn er vijftig bloeiende verenigingen. Het dorp leeft van feest naar feest: van het schutterijfeest met kermis in de nazomer naar het carnaval in het voorjaar.
André van der Aa, die uit de stad naar buiten trok en een huis met grote tuin in de buurtschap Helhoek kocht, kende de charmes van Groessen niet, maar is er nu aan verknocht. ‘Zaterdags kom ik niet aan grasmaaien toe: iedereen die langs mijn tuin komt, maakt een praatje.’
Jongeren scholen samen in vriendengroepen, bouwen samen een carnavalswagen, zitten samen aan een ‘kermistafel’, gaan samen op vakantie en blijven dat hun hele leven lang doen. Van Groningen: ‘Waar in de stad een jongerenwerker nodig is, regelen de jongeren het hier zelf.’ Afgelopen weekeinde was er het kuulfeest, een traditie ter ere van het pas ingekuilde gras.
Altijd komt er veel drank bij kijken, maar zelden loopt het uit de hand. Van der Aa: ‘Ik ben nog altijd verbaasd over de hoeveelheden die jaarlijks vloeien in de overvolle kermistent, maar er wordt nooit geslagen.’ Ook over andere uitspattingen kan niemand iets navertellen. ‘Ze zullen plaatsvinden, maar ik heb nooit gehoord of gezien dat iemand een ander zonder toestemming aanraakte.’
Deze sociale cultuur staat onder druk van verkeer en oprukkende wijken. ‘Zolang wij hier wonen, en dat is dertien jaar, hebben we hier al met verschillende clubjes samen gezeten’, zegt Van der Aa. Voor ‘zijn’ Helhoek lijkt het nu echt menens. De buurtschap zal in zijn geheel worden opgeofferd aan de A15.
De hele Liemers herkent die pijn. Het gebied heeft zwaar te lijden gehad van de Betuwelijn. De futuristisch aandoende spoorlijn komt uit het Pannerdensch Kanaal omhoog en splijt tot aan de Duitse grens het uiterwaardenlandschap en menig buurtschap. Weggetjes komen tot stilstaand bij ‘een Berlijnse muur’. De nutteloosheid ervan wordt dagelijks gevoeld: geen trein waargenomen sinds de opening.
Sjef van Groningen geeft een rondleiding en wijst een wormenkwekerij aan. ‘Die kan lang wachten tot duidelijk is of de trillingen van de goederentreinen zijn bedrijf schaden.’
Roelof Ruizendaal overleefde als kweker door zich op de niche van de zeldzame bloem Gloriosa te storten. Zijn huis en moderne kassen zijn, door de hoge muren van de spoorlijn, afgesneden van het dorp. Hij voelt zich geïsoleerd. ‘Gelukkig weten ze mij nog wel te vinden voor de bouw van een carnavalswagen.’
Maar van de dertig carnavalsgroepen in Groessen doen er dit jaar voor het eerst vier niet mee. Hun ‘warme’ schuren liggen niet meer zomaar aan het eind van de straat, maar veel verder om de hoek. Want een weg of een spoorlijn is als een rivier: wat hemelsbreed dichtbij is, blijkt in werkelijkheid haast onbereikbaar, zegt Van der Aa. ‘Men beseft niet hoe ingrijpend een gemeenschap verandert door infrastructuur.’
Een nieuwe waterscheiding is ophanden. De A15 komt eraan; dat is zo goed als zeker. Het verkeer rondom Arnhem en Nijmegen heeft geen alternatief. Eén ongeluk en het staat direct muurvast. Provincie en stadsregio Arnhem Nijmegen hebben na 1996 alles op alles gezet om het verkeersinfarct weer onder de aandacht van de minister te brengen. En dat is gelukt. Het hielp dat een groot ongeluk op de A12 vorig jaar het hele verkeer uren vastzette – maar het hielp ook dat provincie en stadsregio het laatste jaar eendrachtig samenwerkten en slechts één oplossing aandroegen.
Niet het aanhaken van de A73 op de A15, niet de verbreding van de A12, niet het opwaarderen van de N325 tot autosnelweg zouden het gebied ontlasten; een robuuste rondweg in de vorm van de doorgetrokken A15 zou het doorgaande verkeer een alternatief bieden. Achtereenvolgens wezen een haalbaarheidsstudie, een quick scan en een netwerkanalyse in die richting. Samen met een eigen bijdrage van een dikke 100 miljoen wisten ze oud-minister Peijs van Verkeer te overtuigen. Op de valreep van haar ministerschap sloot ze november vorig jaar een overeenkomst met provincie en stadsregio voor een versnelde doortrekking van de A15.
Ook het tracé stond de bestuurders glashelder voor ogen: de snelweg zou de A12 moeten bereiken langs het dorp Groessen, over het buurtschap Helhoek en dwars door de groene weilanden tussen Duiven en Zevenaar.
De inwoners van dorp en buurtschap, ternauwernood opgekrabbeld van de mokerslag van de Betuwelijn, waren overdonderd. Ze begrepen niets van dit spel. Ze begrepen nog minder van de rol die ze nog te spelen hadden. Wat hadden zij nog te zeggen? Het voorkeurstracé lag toch al vast?
Deze vragen werden door de medewerkers van ViA15, het projectbureau waarin rijk, provincie en stadsregio samenwerken, op vijf informatieavonden beantwoord. Hun boodschap was dubbel. Aan de ene kant was het een en al meedenken en meepraten, want het project was meteen een proef (‘Pilot Inspraak Nieuwe Stijl’) voor nieuwe manieren van inspraak die het rijk wenst. Bovendien vereist de tracéwet dat elk alternatief zou worden onderzocht en getoetst: één vergeten, en de Raad van State haalt een grote streep door de hele snelweg. Aan de andere kant was er geen woord Frans aan het verhaal dat andere plannen het niet zouden halen bij de route die provincie, rijk en stadsregio al als favoriet verkozen.
Sjef van Groningen vroeg zich op twee informatieavonden vertwijfeld af of het hele circus alleen maar voor de vorm was opgezet. Konden er daadwerkelijk nieuwe ideeën worden ingediend op de meedenksessies? Hij had de marktscan bestudeerd en was bang dat de uitkomst al vaststond. ‘Langs de hele route staan nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen ingetekend. Het doel van de A15 is niet alleen het oplossen van een verkeersprobleem. Daarvoor zijn er te veel zogeheten economische kansen.’
Wat gaat Groessen doen? Fel actievoeren? Van Groningen: ‘Kijk, de Betuwelijn bood ons niets. Iedereen was ertegen. Maar over een snelweg zijn we verdeeld.’ Forenzende dorpsbewoners ondervinden het fileleed dagelijks, en ook voor ondernemers zijn verkeersopstoppingen een zware kostenpost. Dozen Gloriosa’s van kweker Ruizendaal gaan nu al twee keer per dag richting Schiphol. Straks zullen ze online besteld en direct afgeleverd moeten worden. De A15 is voor hem sociaal misschien een ramp, maar zakelijk een uitkomst.
De milieugevolgen van een snelweg zijn voor het hele gebied duidelijk: meer geluid, meer fijnstof, meer licht. ‘Hoe de wind ook waait, je hebt altijd achtergrondgeluid.’ André van der Aa zou daarbij het liefst zijn persoonlijke argument inzetten: de A15 ruïneert het laatste groen tussen Duiven en Zevenaar. Bijkomende ervaring: de gemeente Zevenaar heeft van meet af aan meegewerkt aan de Betuwelijn; de gemeente Duiven niet. Van Groningen: ‘Zij hebben mooie doorzichtige geluidswallen, wij kregen 5 meter hoge muren.’
Dus heeft de Bewonersgroep Groessen afgesproken niet meer tegen windmolens te zullen vechten. ‘Er zijn veel mensen beschadigd, we willen herhaling voorkomen.’ Net als de Betuwelijn zal de A15 er gewoon komen. Nu is het zaak eruit te slepen wat eruit te slepen valt. Van der Aa: ‘We willen er zo goed mogelijk uitkomen.’ Een verdiepte ligging, het sparen van buurtschappen, terug kunnen bouwen in het buitengebied, geluidswallen. Het verlanglijstje is nog niet af.
Nog geen reacties toegevoegd
Die weg is al zo vaak omgelegd. Er wordt hier ook zo ontzettend veel gebouwd. Er waren momenten dat ik moest zoeken; moet ik nou links of rechts houden. Voorheen was het hier weiland, met wat boerderijen. En nu is het allemaal vol.
rennen - huis - verandering - weg - droom
Een weg is een streepje in het landschap. Je zou zeggen dat dat niemand raakt. Maar een weg raakt iedereen. Het is een streep in het landschap die zorgt voor een grens, een barriere. Hij vormt zich naar de discussie zoals die bestuurlijk gevoerd wordt.
Als ik hier rij denk ik aan ruimte, rust en schapen. En aan thuis, want dan ben ik op weg naar huis. Nog wel, want over een maand ga ik verhuizen, dan heb ik deze weg 15 jaar gereden.
Het meeste werk werd nog met het paard gedaan. In het voorjaar werd het land klaargemaakt voor het weideseizoen. Met het paard voor de eg. Ik liep er naast en zocht nestjes van weidevogels.
Boerderij - herinneringen - vogels - paarden - Weiland
Acht jaar geleden kwam de boerderij leeg te staan. De gemeente had er geen bestemming voor, maar wilde hem ook niet afbreken. Alle boerderijen in Pijnacker zijn monumenten, die worden bewaard als een stukje historie.
Ik ben altijd vrolijk, maak graag een praatje; beetje kletsen. Als ik een weekje vakantie heb vragen ze aan mijn collega: is die mevrouw er niet?
Ik vind het eigenlijk altijd heel stom dat als je ergens rijdt waar eerst nog allemaal landschap was en wat nu bebouwd is, dat je eigenlijk niet meer goed voor je kan halen hoe het hiervoor was.
Als ik op de rotonde rijd en ik sla af richting Zoetermeer dan denk ik aan onze oude kippenschuur waar ik dan als het ware doorheen rijd. Richting Delft rijd ik door onze kassen. Dat blijft je altijd bij. Het is enorm veranderd, maar wij weten nog precies hoe het was, omdat we er zo lang gewoond hebben. Het zijn nu vooral mooie herinneringen.
Kinderen - tuinder - kippen - verhuizen - Rozen - van den Arend
Zo zou ik mezelf omschrijven...
sociaal - initiatiefrijk - vrolijk - verzorgend - spontaan
De club is een warm nest. Als je daar binnenkomt is het net alsof je er al jaren was.
verhuizen - voetbal - tuin - Pauline de Kroon
Van de kopers komen er heel veel uit Rotterdam en Den Haag. Die zitten in de fase van huisje, boompje, beestje en willen hier heel graag komen wonen. ALs je uit de stad komt vind je het hier heel mooi. Ik denk dat de mensen die hier al wonen wel zoiets hebben van: het wordt wel heel groot. Die missen het dorp. Voor sommige mensen hoeft het niet allemaal zo groot en zo massaal.
Er is hier in de afgelopen vijf jaar net zoveel veranderd als in de vijftig jaar daarvoor.
Om niet meer altijd s avonds met de zaak bezig te zijn, ben ik mijn vliegbevret gaan halen. Als je vliegt moet je namelijk zo je hersens erbij houden, dat je daardoor heel ontspannen terug komt. Je kan aan niks anders denken, je moet alleen maar daar mee bezig zijn.
vliegen - bedrijf - ondernemer
Mijn overgrootvader heeft de boerderij gekocht. Die kreeg een tweeling en mijn Opa was er daar een van. Toen hebben ze hem gesplitst. Mijn Opa kwam hier terecht. Daarna nam mijn vader het over en nu zit ik er. Ik ben de laatste, want nu wordt het bos.
grootvader - Boerderij - koeien - vader
Vroeger stond dit gebied voor mij voor kassen: om 4 uur s ochtends op de fiets van Rotterdam naar Berkel en Rodenrijs om tomaten te plukken. Nu is het een woonverbinding tussen Den Haag en Rotterdam. Den Haag kruipt vie Nootdorp deze kant op en Rotterdam kruipt via Berkel en Rodenrijs, Pijnacker-Nootdorp de andere kant op.
Ik heb altijd gedacht: ik blijf melken tot ik er dood bij neerval. Maar op een gegeven moment hielden mijn benen het niet meer en toen ben ik toch maar gestopt. Maar ik vond t wel jammer.
Als je wel eens in een plaats komt waar je vroeger vaak kwam, maar nu al lang niet meer bent geweest krijg je soms het gevoel: het is zo vertrouwd, maar tegelijkertijd is het zo vreemd.
herinneringen - ouderen - dementie - tuin - tuin
Ik heb een fascinatie voor dit gebied, omdat het een gebied is dat eeuwenlang nauwelijks veranderd is. Het is intensief gebruikt, maar altijd in dienst van, als toeleverancier van, de omringende steden De landschappelijke karakteristiek is nooit veranderd. Pas de laatste 7 jaar zijn er rigoureuze veranderingen doorgevoerd, waardoor het landschap eigenlijk een totaal ander landschap is geworden.
Op dit water heb ik altijd gezeild. Ik heb hier mijn man ontmoet en mijn ouders hebben elkaar daar ontmoet. En wij zeilen nu nog steeds. Het leuke aan zeilen is dat je heel makkelijk verplaatst van A naar B. Op hele relaxte manier, zonder geluid, gewoon spelen met de wind.
Er was een man op een brommer. Hij haalde me in, ging naast me rijden of liet mij hem inhalen. Het hield maar niet op. Ik vond dat zo verschrikkelijk eng. Ik denk dat dat een van de redenen is geweest waarom ik op een gegeven moment heb gezegd; ik ga lekker 24 hoog in de stad wonen.
Ik ben nu single, maar ik zou wel graag een relatie willen. Hiervoor heb ik wel kortstondige relaties gehad, nooit echt langdurig. Dat komt denk ik door mijn verlegenheid. Het maakt het leven er niet gemakkelijker op.
Mijn leven hier is compleet anders dan in het oude huis. Dat was een ander leven. Er is veel veranderd, in positieve, maar ook in negatieve zin. Deze omgeving heeft me heel veel troost geboden.
kind - jaren dertig woning - verlies - Rotterdam - troost - verandering
Het is niet fijn, tis best moeilijk af en toe. Maar ik denk wel dat je door zon verlies sterker kunt worden. Mits je er op de juiste manier mee omgaat.
Er was eens iemand die iets van mij geleend had. Hij wist niet waar ik woonde, dus ik had het uitgelegd. Op een goede keer stond hij voor de deur. Toen zei hij: het lijkt wel of ik het Paradijs binnen rijdt! Het was voorjaar, dus alles liep uit. Moest die man nu eens komen kijken...
In de Oude Leede speelt nu de ruimte-voor-ruimte regeling. Het bestemmingsplan is veranderd. Mijn stuk wordt nu geclaimd als natuur, terwijl ik denk: als ik er kerstbomen wil planten, dan plant ik er kerstbomen. Want ik vind natuur wel mooi, maar ik verdien er natuurlijk geen fluit aan.
Zon viaduct valt me wel op. Je ziet dat het dijklichaam doorsneden is, maar tegelijkertijd in tact gehouden is.
Alsof je in het buitenland bent. Je herkent niks. Terwijl je toch dagen en nachten daar gelopen hebt. Al 54 jaar lang. Je herkende er niks van, van de hele polder niet. Dat was zo vreemd.
Ik vind t een mooie weg. Het verbaast me dat er nog zon stuk natuur achter Pijnacker ligt. Ik dacht dat het een beetje volgebouwd zou zijn hiero. Nu krijg je een stukje natuur te zien wat je nog nooit gezien hebt. Beetje vakantiegevoel!
Een hoorcollege godsdienstfilosofie in de wasstraat en op de N470: Proff. Dr. Herman Philipse over de waarschijnlijkheid van wonderen.
Vroeg kon je iedereen. Als ik nu woensdag op de markt loop denk ik; zie ik er nog een? Een echte Berkenaar?
Albert Veld - kabouters - tuinder - Vissen
De schoonheid van een weg betekend dat die weg daar moet liggen alsof hij daaruit tevoorschijn is gekomen, alsof hij eruit gegroeid is.
Wim Nijenhuis - weg - ontwerp - Omgeving
Ik werkte vroeger in de tuinbouw. Dit waren vroeger tuinbouwdorpjes, maar nu wordt er een hoop gebouwd, veel nieuwbouw.
Je kan ergens langsrijden en een paar weken later weer en voor je gevoel staat er ineens een huis bij.
meisje - Nathalie Flier - Roze - paarden
Berkel is altijd een dorp geweest van veel import. Als je de oude geslachten in Berkel bekijkt, kom je een vrij grote familie Konijnenberg tegen. Die is er nu gewoon niet meer.
Als je hier regelmatig komt, een keer in de twee weken, dan is het een heel apart fenomeen, bijna voelbaar, hoe de stad, de nieuwbouw, opkruipt naar de polder, de lege polder.
Een jaar of tien geleden was dit nog grotendeels agrarisch gebied. Nu, door alle woningbouw en industriegebieden die in ontwikkeling zijn, veranderd ook heel de waterhuishouding.
Men heeft tegenwoordig een auto. Toen dit busje in 1979 ingesteld werd, was het autogebruik veel minder. Het aantal mensen dat een rijbewijs had was veel minder, en er woonde hier langs deze route nog veel meer oudere mensen. Toen hadden we 18.000 passagiers per jaar. Nu zijn we blij als we er 4.500 halen.
Ik heb hem officieel geopend. In mijn uppie. Schaar gepakt. Lint gespannen....
weg - schaatsen - Edwin Dening - tunnel
Voor het echte boeren wordt het hier natuurlijk steeds moeilijker. Maar wij hebben twee dochters en we zitten hier wel mooi middenin de wereld. De eene zit in Rotterdam op school. Ze stapt hier op de Randstadrail en ze zit er binnen 7 minuten. Dat is toch ook makkelijk?
Als ik hier alleen rij ben ik stil. Alleen met mijn gedachten, aan het genieten van het stukje.
Ik gebruik deze weg om de omgeving te verkennen en te kijken wat Zuid Holland te bieden heeft ten opzichte van Zeeland. En dat is veel meer dan je op het eerste gezicht zou denken.
Dit is de weg naar mijn broertje in Pijnacker. Ik ben nu al de tel kwijt, maar dit is de zoveelste rotonde die we gehad hebben. Vroeger was dit een heerlijk recht weggetje, waar je lekker op kon doorracen. Dat gaat nu niet meer.
Ik zag een auto over de weg slingeren. Ik dacht eigenlijk dat die mensen zoekende waren. Maar bij het passeren zag ik dat die man onwel geworden was. Ik kende hem, het was de vader van een vriendin van mij.
Als ik nu hier rijd dan heeft dat wel wat. Van oorsprong kom ik uit een tuindersgezin en het bedrijf waar ik nu werk doet de belangenbehartiging voor de tuinbouw. Dus ik heb hier wel binding mee.
Niets is blijvend, alles veranderd. Zelfs ik. Vroeger was ik een mooie jongen, maar dat is ook voorbij.
Rensink - nieuw - mensen - verandering - mijn vrouw - Bijen - plastic people - kippen
De tuindersmentliteit brengt een hele eigen sfeer met zich mee. Hoewel dat wel anders wordt, want er komen een heleboel nieuwe mensen bij vanuit de randstad om ons heen. Je ziet het veranderen.
burgemeester - Pijnacker - Kinderen - Kinderen - Politiek
Het kwam door een een misverstand. Ik had van iemand gehoord dat er zulke leuke huizen waren in Rijswijk, maar ik had hem misverstaan; ik verstond Bleiswijk. Toen hebben we hier maar een huis gekocht.
taxi - Amsterdammer - Frese - reizen
Ik heb genoeg gezien in mijn leven. Ik ben gegijzeld geweest door zes Palestijnen. Het was op een mooie zondag. Maar als ze met een gespannen wapen op je afkomen, is dat toch wel heftig.
Die weg loopt bij mij anderhalve kilometer door het land. Het is niet ideaal, maar alles heeft twee kanten. Je veranderd wat in je doen en laten. Ik heb weinig meer te doen eigenlijk.
Schaap - Weiland - weg - Bram van der Tas
De ene groep is heel blij met veranderingen. Die zien het als een nieuwe uitdaging, maar toch zeker de helft, ziet het als een bedreiging. Wat gebeurt er met mij? Wat doet het met mij? Het gaat allemaal heel snel dus voor jezelf is het af en toe ook moeilijk om het bij te houden.
Ik ben heel erg blij met de weg. Maar ik ben net als alle anderen: de afslag moet wel goed vallen, anders heb je er last van. Een echte NIMBY.
Bellypainting is het beschilderen van zwangere buiken om fotos van te maken. Voor een geboortekaartje of als herinnering. Elke moeder wil haar zwangerschap vastgelegd zien, want het is een heel bijzonder moment.
Ik denk dat hij 150, 200 kilo woog. Een kolossale beer. Tassen vol met koffie stond hij vol te laden. Ik zag het gebeuren.
Vliet - dood - erg - mensen - bloemen - Vroeger - stress - venijn - overval - moedeloos
Het was denk ik 15 jaar geleden. Het was in de winter, vrij laat. Ik reed mijn vaste route naar huis; via Nootdorp en Pijnacker naar Berkel. Het was een paar dagen voor kerstmis. Buiten was het donker, koud en het regende.
Langs de weg zag ik een meisje staan. Ik vroeg waar ze naar toe moest.
Berkel en Rodenrijs - weg - Wim Mounier - meisje - prostitutie - verandering - bang
Volgens mij heeft die boerderij hier gestaan. Hier hebben we gewoond. Daar ligt mijn jeugd. Wat dat aangaat is er wel wat veranderd.
Glazenwasser - Boerderij - Mijn club - polder - ouderen - Steentjes
Ik ben er naar toe gegaan om een beetje contact te houden met mensen. anders kom je helemaal alleen te staan. Ik ga naar de kerk om troost te zoeken.
Busch - verhuizen - mijn vrouw - Kerk - verandering - vakantie
Tot 1983 heb ik gevent langs de deuren. Het contact met de mensen was fijn. De mensen waren niet zo gejaagd als nu. Tweeverdieners waren er nog niet. In de jaren tachtig zag je dat patroon veranderen.
mijn vrouw - ongeluk - Vroeger - Bert van der Poel - invalide - polder - tuinder - consequenties - venten - verkering
We hebben er 28 jaar gewoond. Langs het water. Mijn man had een eigen visstek, hij ging iedere dag vissen. We hadden een grote tuin met een hobbykas, die stond altijd vol met tomaten, komkommers en bonen. Het was gewoon geweldig wonen.
Langs de weg liggen grastegels. Dat betekend dat als er een incident zou zijn en er zou filevorming ontstaan of er is iemand met pech dan, is het voor ons als hulpdienst mogelijk om toch langs de file te komen. En die sloten, die zijn onze bluswatervoorziening.
Brandweer - Alfred Ottink - Nacht - ongeluk - ongeluk
Wat ik dacht? Ik weet het niet meer. Een hoop oude dingen zijn weg, maar verder is het ontzettend makkelijk, die weg. Zonder meer.
Berkel en Rodenrijs - Martin Lobe - Sideron - liefde - Boerderij
Voor de dood hoef je niet bang te zijn. Als je voor jezelf geprobeerd hebt het goed te doen, dan hoef je niet bang te zijn voor het einde. Dan is een einde een nieuw begin.
religie - vrijwilliger - Christelijk - gezin - dood - begin - Mevrouw Snel-Hoogerdijk
Bleiswijk, Bergeschenhoek en Berkel en Rodenrijs zijn 1 gemeente geworden. We hebben nu met de 3 gemeenten bijelkaar ongeveer 40.000 inwoners. Dat moet in de komende jaren groeien tot ongeveer 70.000 inwoners.
Kinderen - moeder - huisvrouw - Politiek - Laurine Bonnewits-de Jong - Weiland - kippen - hobbies
Ze vroegen of we nog met vakantie gingen. We hebben hier toch vakantie? Tis hier toch een Eldorado.
Vissen - Familie van Leeuwen - verandering - vakantie - vakantie - tuincentrum - verkering - verkering
Hij volgde het hele proces van ontwerp en inspraak nauwgezet. Liever had hij de weg aan de andere kant van de spoorlijn, in plaats van pal voor zijn huis. Maar toen hij het zijn commentaar stuurde naar de provincie, werd het ontwerp zo aangepast dat de weg alleen maar dichter bij zijn huis te liggen....
verandering - nadeel - Meerweg - ontwerp - anders - Cors Jansen
Karin, die door haar burn-out werkloos geworden is verliest zich met liefde in haar passie. Want wie een burn-out heeft kan niet stil zitten.
Katten - Karin Wiegman - vrijwilliger - burn out - dierenbescherming - gezelschap - verlies - liefde - passie - paars
Over hoe de vrouw van de tandarts de vrouw van de Soete Suikerbol werd.
Marlene van Buuren - Pannenkoek - Pannenkoek - tandarts - gezin - Soete Suikerbol
Normaal heb ik een fluitje bij me. Met een fluitje kan je een schaap het hele veld over sturen. Onderweg kan ik dat oefenen. Ik kan hier fluiten wat ik wil, niemand die het hoort.
Schaap - Jos Woning - Fluit - Kinderen - mijn vrouw
Mijn vrouw Sandra wilde graag in het ziekenhuis bevallen. Maar als je weeën hebt, dan wil je natuurlijk niet teveel geschud aan je lichaam. Daarom hebben we van tevoren een paar keer een proefrit gemaakt over de N470. Dat ging eigenlijk wel prima.
Dus toen Bram op het punt stond om geboren te worden zijn we over deze weg naar het ziekenhuis gereden.
Berkel en Rodenrijs - Bevalling - Bruiloft - vriendin - mijn vrouw - gezin - Martin Uitdenbogerd
Daar logeren betekende altijd dat je heel veel mocht. We gingen bijvoorbeeld op de paard en wagen mee naar de veemarkt in Delft. Als nichtjes werden wij vreselijk verwend.
Boerderij - Delft - Gedesorienteerd - herinneringen - Gastvrij - Catharina van Velde
Mijn moeder denkt dat het mijn dood wordt. Ze heeft het gevoel dat ik verongeluk als ik op de motor zit. Dat droomt ze.
ongeluk - afzetten - ambulance - ouders - vader - moeder - Motor
Ik wilde liever in de stad wonen, in wat ze nu een achterstandswijk noemen. Voor de contacten, want in de krant zag ik dat de mensen daar in de zomer altijd op straat zaten. Dat wilde ik ook, maar dat gebeurde niet in Berkel en Rodenrijs.
Berkel en Rodenrijs - Kinderen - wennen - anders - Antillen - Antillen - Judith Bes
Ik hou van deze route, omdat hij langs mijn geboortedorp gaat. Dat roept toch automatisch herinneringen op. Het vliegveld bijvoorbeeld. Liever nog dan huisarts was ik piloot geworden.
anders - weg - Basis - Vroeger - Tropen - Bevalling - Overschie - Doenkade - herinneringen - Vliegveld - huisarts - Robert Mol - Antillen
Een weg is asfalt. De nieuwe weg die er gaat komen scheelt mij tijd, dus is het rationeel gezien een goede weg. Ik heb me nooit afgevraagd of mensen gelukkiger worden van de nieuwe weg.
We zouden hier voor het eerst echt gaan samen wonen. Een half jaar voor het huis opgeleverd werd gingen we uit elkaar. De keuken en de badkamer hebben we nog samen uitgezocht.
Boerderij - Pijnacker - we - wijk - vriendin - weg - spontaan - gezin - jaren dertig woning - Ronald van Vliet - Pijnacker
Ik zit in een tweestrijd. Aan de ene kant heb ik hier mijn bedrijf en ben ik superblij met al die vernieuwingen. Aan de andere kant woon ik hier 500 meter vandaan en zie ik dat mijn eigen woonomgeving waar ik aan gewend ben, dat die te modern wordt.
Edward Houweling - Berkel en Rodenrijs - Auto - Bruiloft - herinneringen - vernieuwing - kever - woonomgeving - tweestrijd
Avontuur zit Brenda in het bloed, maar haar huidige woonwijk Tandhof is weinig avontuurlijk.
Grand Canyon - Kinderen - Delft - vakantie - Pijnacker - Buitenwijk - Nagels - leger - herinneringen - wereld - grenzen - Avontuur - Brenda van Loenen
Ik heb geen herinneringen aan dit gebied, behalve dat ik hier gewoond heb.
Cabrio - pijp - sofa - herinneringen - Leonard P. van Rhijn
Vroeger was het belletje trekken, busje trappen, raam ingooien, dat soort ongein. Op een gegeven moment wordt je ouder, ga je met verkeerde vriendjes om en dan wordt het al snel brandbommetjes in de tuin gooien, inbreken...
Rotterdam - overtreding - school - vrachtwagen - Kinderen - Nacht - mijn vrouw - rennen - vader - ongeluk - Auto - Weiland - Mijn club - Robert Sauerbier - Robert Sauerbier
Van een aantal huizen hier langs de weg weet ik dat er mensen woonden die op de wachtlijst stonden voor het verpleeghuis. Die waren soms zo dementerend dat ze zomaar de weg over staken. Je ziet hoe gevaalijk deze weg is, en dat die sloot daar is.
Felicie van den Hoek - een opera - dementie - Omgeving - het verpleeghuis - Kinderen - Nacht - Auto - Boom - ouderen - Emotie - lastig - vader
Hij was soldaat en zat als wachtmeester in Bergen op Zoom. Zij was verpleegster in krankzinnige inrichting Vrederust. Ze ontmoeten elkaar in de kerk. Het was liefde op het eerste gezicht. Dat kan een goed moedertje worden, dacht hij.
Dik de Gelder - Berkel en Rodenrijs - ouderen - grootvader - overtreding - school - anders - religie - de tramwagen - wennen - Kerk - mijn vrouw - Boerderij - Dichter - vader - Kinderen
14-09-07De weg komt
02-03-09